33 Tầng Trời Trong Phật Giáo

gớm Ðịa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện Thiển Thích Quyển Thượng Phẩm Thứ Nhất Thần Thông trên Cung Trời Ðao Lợi Tuyên Hóa Thượng Nhân giảng thuật

Ðây là phẩm mở đầu của ghê Ðịa Tạng. "Ðao Lợi" là tiếng Phạn, china dịch là "tam thập tam", tức là chỉ cõi trời tía Mươi Ba. Như thế, tất cả phải trời Ðao Lợi nằm ở tầng thứ cha mươi ba không? ko phải! tuy gọi là cõi trời "Ba Mươi Ba", nhưng đó ko phải bởi đếm từ dưới lên trên mặt theo thứ tự, như tầng trời thứ nhất, tầng trời thứ hai, rồi đến tầng trời thứ ba,... đến tới tầng trời thứ tía mươi ba. Vậy thì như thế nào? Cõi trời ba Mươi cha này vốn nằm bao gồm giữa, và ở bốn phía đông tây-nam bắc của cõi trời này thì mỗi phía lại tất cả tám cõi trời. Vày đó, tổng cộng có ba mươi nhị cõi trời phân bố chung quanh cõi trời ba Mươi Ba.

Bạn đang xem: 33 tầng trời trong phật giáo

Thiên chủ của cõi trời tía Mươi bố là Ðế Thích. Trong kinh A Di Ðà gồm nói đến "Thích Ðề hoàn Nhân", tức là vị Ðế phù hợp này vậy. Ko kể ra, trong Chú Lăng Nghiêm bao gồm câu "Nam mô Nhân Ðà La Da", thì Nhân Ðà La da cũng chính là Thiên Chủ Ðế Thích. Ở cõi trời thì Ðế ưng ý là một vị Thiên Chủ; còn trong Phật Giáo thì Ngài là một vị Hộ Pháp - Ngài chẳng những ko được làm cho chủ cơ mà ngay cả tòa sen để ngồi cũng không có nữa, Ngài chỉ đứng ở ngưỡng cửa nhưng mà thôi!

Thiên Chủ Ðế ưa thích cũng chính là đấng "Thượng Ðế Vạn Năng" cơ mà người đời thường xưng tụng. Ðúng vậy, Ðế mê say quả là một "đấng vạn năng" - Ngài cai quản tất cả mọi việc ở cõi trời cũng như ở cõi người. Mặc dù nhiên, giữa Ngài cùng người thế gian chúng ta chẳng bao gồm gì không giống biệt lắm. Bởi sao? vị Ngài vẫn còn trọng tâm dâm dục, với vẫn cần ăn uống, ngủ nghỉ; gồm khác chăng là ba thứ dục vọng ấy ở Ngài thì nhẹ với tinh tế, chứ không nặng nề với thô thiển như ở phàm phu chúng ta! Người thế gian bọn họ chỉ ko ăn không uống vài ba bữa là chịu ko nổi, vài ngày không dâm dục là cảm thấy nặng nề chịu, vài hôm ko ngủ nghỉ là thấy uể oải, bạc nhược. Còn Trời Ðế mê say thì một trăm ngày ko ăn cũng được; thậm chí nhị trăm ngày, tía trăm ngày, hoặc một năm mới ăn một lần cũng chẳng sao; suốt năm ko ngủ cũng vẫn tỉnh táo bị cắn dở như thường, với quanh năm ko dâm dục cũng chẳng lấy làm cho phiền - mặc dù nhiên, Ngài vẫn chưa đoạn trừ được dục vọng.

Tuổi thọ của chư thiên ở cõi trời Ðao Lợi là một nghìn năm. Một trăm năm của cõi nhân gian bọn họ chỉ là một ngày một đêm ở cõi trời Ðao Lợi. Vậy, quý vị thử tính xem, so với người thế gian họ thì thọ mạng của chư thiên thọ hơn được bao nhiêu năm?

Cõi trời Ðao Lợi rộng tám vạn do-tuần; tất cả tường vách của thành trì nơi đây đều được làm cho bằng bảy thứ báu. Thành trì của Thiên Chủ Ðao Lợi Thiên là Thiện Kiến Thành, rộng sáu vạn do-tuần; và tất cả cung điện đều được xây bằng những vật liệu trân quý nhất. Ðây cũng là vì sao khiến Thiên Chủ Ðế Thích sau khi được sinh về đó rồi thì chỉ muốn ở lại làm cho chúa trời, chứ ko muốn "dọn nhà" đi nơi khác! Mọi thứ bao bọc Ðế say đắm toàn làm cho bằng châu báu; ngay lập tức cả đơn vị cửa chống ốc cũng được kiến tạo bằng những vật liệu vô cùng quý giá.

Vì được sống ở một nơi đẹp đẽ với những cung điện tráng lệ như thế, bắt buộc Ðế Thích khó thể dứt bỏ dục tâm. Ngài lấy làm cho thỏa mãn, an nhiên hưởng thụ phước trời, và mang lại rằng đó là nơi vui sướng nhất. Chẳng những thế, Ngài còn kêu gọi tất cả chúng sanh hãy sinh về "thiên quốc" - thế giới của Ngài. Ðối với Ngài, cõi trời Ðao Lợi là một thế giới đầy vui thú; vì chưng đó, ai thích hợp thì cứ đến ở, Ngài sẵn lòng hoan nghênh tất cả. Ngài mang lại rằng Ngài rất khảng khái, rộng lượng, vì chưng lúc như thế nào cũng hoan hỷ nghênh đón mọi người đến ở và thuộc an hưởng phước lạc của cõi trời với Ngài; song le, Ngài không biết rằng sở dĩ bản thân mình chưa bay khỏi vòng sinh tử là bởi mình còn tham đắm dục lạc!

Vì sao Ngài được làm Thiên Chủ? có phải là trước tiên thì làm Ðịa Chủ (chúa đất), rồi sau đó được thăng chức làm cho Thiên Chủ (chúa trời)? (Ở Quảng Châu, Trung Hoa, hầu như nhà nào cũng gồm thờ Ðịa Chủ cả.) xuất xắc là phải từ địa vị Ðịa Chủ rồi lên Nhân Chủ (chúa nhân gian), sau đó mới từ Nhân Chủ nhưng mà thăng lên làm cho Thiên Chủ? không phải! Thế thì nhờ đâu nhưng mà Ngài được có tác dụng Thiên Chủ?

Vào thời Ðức Phật Ca Diếp, vị chúa trời Ðế phù hợp này là một người đàn bà từng phát chổ chính giữa xây cất ngôi tháp thờ Phật Ca Diếp. Vày nhân duyên gì mà lại cô phát trung ương như thế? Thuở ấy, nhân thấy một ngôi miếu đổ nát, mất nóc, và trong miếu có pho tượng Phật đã bị mưa gió làm cho loang lổ lớp tiến thưởng thếp trên mặt, cô cảm thấy rất đau lòng: "Chao ôi! Tượng Phật này đã bị nhện giăng bụi bám, bây giờ lại còn phải chịu cảnh gió táp mưa sa, tôi thật không đành lòng!". Thế là cô ta phát trung ương sửa sang trọng ngôi cổ miếu ấy lại mang lại trang nghiêm. Mặc dù nhiên, vì không có tiền, cô ta bèn kiếm tìm đến bạn bè và những người thân thuộc, nói với họ rằng: "Tôi muốn xây dựng lại ngôi cổ miếu nọ nhưng không tồn tại tiền, chẳng hay quý vị gồm thể giúp tôi một tay không? Quý vị ai gồm người thân thì kêu gọi người thân, ai tất cả bạn bè thì kêu gọi bạn bè; họ hãy hợp lực để có tác dụng một việc từ thiện, cùng nhau tu bổ ngôi cổ miếu này."

Bạn bè cùng bà con quyến thuộc của cô nàng này đều hăng hái hưởng ứng: "Ðược, tất cả chúng ta hãy hợp tác để trùng tu ngôi cổ miếu!". Cô ta tra cứu được tía mươi hai người tất cả cùng một chổ chính giữa nguyện với mình, và tất cả lẽ tất cả đều là nữ giới. (Ðiều này không thể kiểm chứng qua lịch sử, cũng chẳng thể tra cứu ở đâu được!) cho dù có quý ông tham gia thì bé số cũng rất ít; vày sao ư? bởi vì nam giới thường tự chỉ ra rằng mình tài giỏi, không ưng ý việc xây chùa dựng tháp, lại còn bảo rằng họ nhường công việc đó cho phái nữ!

Sau khi cô nàng khởi xướng và cha mươi nhì người nữ ấy trả tất việc tu bổ ngôi cổ miếu, họ còn cùng nhau cất thêm một bảo tháp nữa. Họ cứ kẻ góp công người góp của, ai nấy đều tùy thuộc vào khả năng của mình mà góp phần, nhờ đó việc xây dựng ngôi bảo tháp cũng được thành tựu viên mãn. Ðến lúc thọ mạng của ba mươi tía người này đã hết, tất cả đều được sinh lên cõi trời. Lên trời thì mỗi người một cõi, vì vậy ba mươi cha người thì có bố mươi ba cõi trời. Vị Thiên Chủ của cõi trời trung ương cha Mươi bố - Ðao Lợi Thiên - là Ðế Thích, tức là cô nàng khởi xướng việc tu bổ ngôi cổ miếu thuở trước. Ðó là sự tích của cung trời Ðao Lợi.

"Trời" gồm nghĩa là gì? không có nghĩa gì cả; bởi nếu tất cả nghĩa thì đã ko gọi là "trời"! vày sao không tồn tại nghĩa? "Trời" lấy "tự nhiên" có tác dụng nghĩa; "tự nhiên" là ý nghĩa của "trời". Những cõi trời này là do nghiệp báo, nghiệp lực của ba mươi cha người ấy cảm ứng mà hóa hiện ra. Nếu không tồn tại ba mươi cha người ấy, thì ba mươi ba cõi trời này cũng chẳng hiện hữu; vì thế tôi nói "trời" không tồn tại ý nghĩa là vì vậy. Ước vọng được lên cõi trời là một điều không có ý nghĩa, vì đó chúng ta không cần cầu ao ước được đến bố mươi tía cõi trời ấy.

"Cung" tức là cung điện với lối kiến trúc hoa lệ tráng lệ, vô cùng xinh đẹp. Tại trung hoa cũng còn một vài cung điện, tuy vậy cung điện ở cõi trời thì tráng lệ với đẹp đẽ hơn, lộng lẫy ko thể nói hết.

"Thần Thông". Thế nào gọi là "thần"? Thế như thế nào gọi là "thông"? "Thần" là "thiên tâm", là vai trung phong của trời; "thông" là "huệ tánh", tức là bao gồm trí huệ. "Thông" còn là một "thông đạt vô ngại" - chẳng gồm gì ko thông suốt; cùng "thần" cũng hàm ý thần kỳ túng thiếu ẩn.

Thần thông gồm sáu loại - sáu loại cũng là một loại, một loại mà phân có tác dụng sáu loại. Cho nên, tách bóc riêng ra thì tất cả tới sáu loại, tuy nhiên hợp lại thì chỉ là một. Thật ra, một loại cũng chẳng tất cả nữa, bởi xưa nay vốn không tồn tại thần thông cơ mà vốn cũng gồm thần thông!

Vì sao nói "vốn không có thần thông"? do sao lại nói "vốn cũng bao gồm thần thông"? Ðiều này rất kỳ diệu, lý thú. Bây giờ, họ hãy nói về sáu loại thần thông trước, rồi sau đó sẽ bàn đến "vốn là thần thông, vốn không phải là thần thông; vốn là một loại thần thông, vốn là một loại thần thông cũng chẳng có."

Sáu loại thần thông đó là Thiên Nhãn Thông, Thiên Nhĩ Thông, Tha tâm Thông, Túc Mạng Thông, Lậu Tận Thông, và Thần Túc Thông.

1) Thiên Nhãn Thông. Người chứng được Thiên Nhãn Thông có thể nhìn thấy khắp cả ba ngàn đại thiên thế giới ví dụ như quan sát quả am-ma-la trong thâm tâm bàn tay vậy. Trong sản phẩm đệ tử của Phật, Tôn Giả A na Luật là bậc đứng đầu về Thiên Nhãn Thông.

2) Thiên Nhĩ Thông. Chứng được Thiên Nhĩ Thông thì tất cả thể nghe được mọi music từ cõi nhân gian mang đến đến tận cha ngàn đại thiên thế giới, luôn cả các âm thanh của cõi trời.

3) Tha chổ chính giữa Thông. Ðây là khả năng đọc được ý nghĩ của người khác. Tất cả những việc mà quý vị dự tính vào đầu, định sẽ thực hiện, thì mặc dù quý vị chưa hề thổ lộ với ai cả, nhưng người đã chứng đắc Tha tâm Thông vẫn gồm thể biết rõ.

4) Túc Mạng Thông. Người chứng đắc Túc Mạng Thông có khả năng biết được tất cả những việc - thiện cũng như ác - cơ mà quý vị đã tạo tác trong các đời trước.

5) Thần Cảnh Thông (cũng gọi là Thần Túc Thông hoặc Như Ý Thông). Chữ "thần" này đồng nghĩa với chữ "thần" vừa giảng ở trên, và cũng chỉ mang lại một cảnh giới kỳ diệu, không thể nghĩ bàn. Ý nghĩa của chữ "thần" và chữ "diệu" có đôi chút tương đồng; mang đến nên có những lúc nói "thần diệu khôn lường", chính là ám chỉ một thứ cảnh giới ko thể nghĩ bàn.

"Cảnh" là cảnh giới; còn "thông" là thông đạt vô ngại, vốn không thông nhưng lại thông. Thí dụ, bức tường chắn ngang tuy có gây nên trở ngại, nhưng nếu quý vị khoét một lỗ hổng thì sẽ được thông lưu. Tương tự như thế, "bức tường" vô minh khiến chướng ngại, ngăn che tia nắng quang minh của tự tánh trong chúng ta; song, nếu quý vị có thể sử dụng "gươm" trí huệ của bản thân để phá vỡ bức tường đó, thì sẽ được thông suốt ngay.

6) Lậu Tận Thông. Họ vì sao chưa thành Phật? Bởi vì chúng ta vẫn còn "lậu hoặc"! chúng ta vì sao chưa thể làm Bồ Tát? Bởi bởi "lậu hoặc" vẫn tồn tại trong chúng ta! cũng chính vì lậu hoặc mà bọn họ phải trầm luân trong Tam Giới - Dục Giới, Sắc Giới và Vô Sắc Giới. Chẳng những thế, các lậu hoặc này còn khiến cho bọn họ bị lưu lạc, nổi trôi trong chín Pháp Giới. Chín Pháp Giới là gì? Ðó là chín cõi giới của Bồ Tát, Thanh Văn, Duyên Giác, Thiên (Trời), Nhân (Người), A Tu La, Ðịa Ngục, Ngạ Quỷ và Súc Sanh. Bọn chúng sanh trong chín Pháp Giới này chưa thể thành Phật được bởi vì họ còn tồn tại lậu hoặc; nếu không còn lậu hoặc nữa thì nhất định sẽ thành Phật.

Lậu hoặc này do đâu mà lại có? chính là do vô minh! mang lại nên, hễ diệt trừ được vô minh thì lậu hoặc sẽ không thể nữa; nếu vô minh chưa bị phá hủy thì lậu hoặc vẫn còn tồn tại. Vì vậy, người chứng được Lậu Tận Thông chẳng gồm bao nhiêu. Một khi không còn lậu hoặc thì quý vị sẽ không thể phải trôi lăn trong vòng sanh tử nữa. Tại sao chúng ta vẫn còn luẩn quẩn trong tầm sanh tử? Ðó là vì chúng ta có lậu hoặc! Người gồm lậu hoặc ví như loại bình bị lủng vậy - quý vị muốn đổ nước mang lại đầy bình, nhưng nước cứ rỉ ra phía bên ngoài theo chỗ lủng, bình không thể giữ được nước. Cho nên, dứt sạch mọi mối lậu tức là được "lậu tận thông" vậy.

Nói rằng con người "vốn không tồn tại thần thông", là ám chỉ lúc bọn họ còn là phàm phu, chưa hiện thần thông. Lại nói rằng con người "xưa ni vốn tất cả thần thông", bởi y cứ vào quả vị của bậc Thánh nhân nhưng nói thì thần thông vốn đã có sẵn. Hạng phàm phu thì không có thần thông, bậc Thánh nhân mới gồm thần thông. Thần thông của Thánh nhân phải chăng là đến từ bên ngoài? Không, đó là tất cả sẵn! Thế thì phàm phu không tồn tại thần thông, phải chăng là vì họ đã đánh mất? Cũng ko phải, bởi thần thông ấy vẫn tiềm tàng trong tự tánh của phàm phu; chẳng qua là họ chưa phạt hiện ra, chưa nhận thức được, đề xuất tưởng rằng mình không tồn tại mà thôi! đến nên, tôi nói "vốn không có thần thông" là do lẽ ấy.

Có thần thông hay không có thần thông đều chẳng quan tiền trọng. Quý vị chớ lầm tưởng rằng bao gồm thần thông tức là đắc Ðạo hoặc chứng được quả vị. Phải biết rằng bao gồm được thần thông rồi vẫn còn ở phương pháp sự chứng quả và đắc Ðạo rất xa! bọn họ không yêu cầu mới đạt được đôi chút thành tựu liền tự mãn: " - , phen này tôi phát tài - phát lộc rồi!" Mới bao gồm được một lượng vàng mà lại đã reo mừng rối rít, chỉ ra rằng mình vạc tài; trong khi người ta gồm tới hàng ngàn hàng vạn lượng quà thì lại không hề khoe khoang, vẫn bình thản như không có gì cả vậy! So với người ta thì việc mình tất cả được một lượng vàng gồm gì là to lớn tát đâu? gồm câu:

"Ðắc thiểu vi túc, trung đạo tự hoạch".

(Được ít cho là đủ, nửa đường tự ngừng.)

Những kẻ chỉ mới gặt hái được một vài ba thành quả nhỏ nhoi cơ mà ngỡ là nhiều lắm, thì chẳng không giống nào tự vẽ sẵn mức đường giới hạn cho bạn ở nửa đường, đến mức đó thì ngừng lại, ko lướt tới nữa. Ðó là cảnh giới của sản phẩm Nhị Thừa, chứ không phải là căn tánh Bồ Tát của Ðại Thừa. Cho nên, đừng nghĩ rằng tất cả thần thông là tài giỏi. Nếu quý vị bao gồm thần thông rồi tự phụ, đến rằng mình tài giỏi hơn người, thì quý vị còn quá nông nỗi - bởi như thế là quý vị vẫn còn trọng tâm chấp trước, còn lòng tự mãn.

Kinh văn:

Tôi nghe như vầy: Một thuở nọ, tại cung Trời Ðao Lợi, Ðức Phật vì Thánh Mẫu nhưng thuyết Pháp.

Lược giảng:

Tôi nghe như vầy. Hiện tại (1968), bọn họ khai đàn giảng kinh Kim Cang, gớm Ðịa Tạng với Kinh Pháp Hoa trong thuộc một thời điểm, cho nên vì thế bốn chữ "Tôi nghe như vầy" sẽ được giảng đi giảng lại đến ba lần.

"Như vầy" xuất xắc "như thị", vốn là từ "chỉ pháp"; ngụ ý rằng pháp như vậy thì tin được, còn pháp không như vậy thì không đáng tin. Hiện tại, pháp này gọi là pháp "như thị" - đây là thứ pháp đáng tin cậy. "Như thị" cũng là từ "ấn khả", khẳng định rằng (Pháp) đích thực là như vầy, tuyệt đối không được sửa đổi.

"Tôi nghe như vầy" đó là đáp án của Ðức Phật cho một trong bốn vấn đề cơ mà Tôn Giả A Nan đã thỉnh vấn trước lúc Phật nhập Niết Bàn. Dịp bấy giờ, sau khi hay tin Ðức Phật đam mê Ca Mâu Ni sắp nhập Niết Bàn, Tôn Giả A Nan khóc đến nỗi đầu váng mắt hoa, vai trung phong trí bấn loạn, quên bẵng hết mọi việc. Trong lúc đó, Tôn Giả A na Luật, nhục nhãn tuy không hề song Thiên Nhãn rất sáng sủa tỏ, thì lại hết sức trầm tĩnh; Ngài căn dặn Tôn Giả A Nan phải thỉnh vấn Phật về bốn việc:

- Thứ nhất, khi kết tập khiếp điển, mở đầu văn kinh buộc phải dùng chữ gì làm tiêu biểu mang lại tất cả kinh tạng;

- Thứ hai, lúc Phật còn tại thế thì những đệ tử đều an trú thuộc một nơi với Phật, vậy sau khi Phật nhập Niết Bàn thì họ phải sống với ai;

- Thứ ba, lúc Phật còn trụ thế thì Phật là Thầy, vậy sau khoản thời gian Phật nhập Niết Bàn thì nên cần tôn ai có tác dụng Thầy;

- Thứ tư, bắt buộc đối phó như thế làm sao với những Tỳ Kheo bao gồm tánh tình xấu ác?

Khi ấy, Ðức Phật trả lời rằng:

- Thứ nhất, khi kết tập ghê tạng, hãy dùng bốn chữ "Tôi nghe như vầy" (Như thị ngã văn) để mở đầu mang lại tất cả các bộ kinh;

- Thứ hai, hãy nương theo Tứ Niệm Xứ cơ mà an trú. Tứ Niệm Xứ chính là Thân, Thọ, trọng điểm và Pháp - quán thân bất tịnh, cửa hàng thọ thị khổ, quán vai trung phong vô thường, quán pháp vô ngã;

- Thứ ba, lúc Phật còn tại thế thì Ðức Phật là Thầy; Phật nhập Niết Bàn rồi thì lấy cha La Ðề Mộc Xoa (Giới) làm cho Thầy - đây là Thầy của tất cả Tỳ Kheo cùng Tỳ Kheo Ni;

- Thứ tư, hãy dùng phương pháp "mặc tẫn" để đối phó với các Tỳ Kheo tánh ác. "Mặc" nghĩa là có tác dụng thinh, không nói chuyện với họ; còn "tẫn" là làm lơ, ko để ý đến họ nữa.

Câu "Tôi nghe như vầy" được dùng nhằm xóa chảy mọi nghi vấn trong tâm đại chúng. Cơ hội Ðại Hội Kết Tập khiếp Tạng khai mạc, Tôn Giả A Nan không được mời tham dự. Sau đó, khi đã chứng được Tứ Quả A La Hán, vì không người nào mở cửa mang đến vào, Tôn Giả A Nan bèn đi xuyên qua cửa cùng tiến vào hội trường để tham gia Ðại Hội Kết Tập khiếp Tạng. Những người tham dự cuộc kết tập ghê tạng mặc dù đã chứng quả, nhưng trí nhớ của họ đều không bằng Tôn Giả A Nan. Ngài A Nan là "đại quyền thị hiện" - giấu thật hiện quyền, thị hiện thiện xảo phương tiện. Tôn Giả A Nan đã từng làm thị giả đến tất cả chư Phật xuất thế trong thừa khứ, được thân cận hết thảy chư Phật. Khi Ðức Phật ưa thích Ca Mâu Ni thành Phật, Tôn Giả A Nan cũng xuất thế để có tác dụng thị giả mang lại Phật; với vị thị giả ấy đó là người được chuẩn bị mang đến công cuộc kết tập tởm tạng sau này.

Ðương thời, cơ hội Tôn Giả A Nan vừa bước lên Pháp tòa, vào đại bọn chúng lập tức dấy khởi cha mối nghi ngờ:

- Thứ nhất, họ nghi đó là Phật mê say Ca Mâu Ni sống lại, ngờ rằng Phật chưa nhập Niết Bàn. Vày khi Tôn Giả A Nan lên Pháp tòa sư tử để kết tập tởm tạng, Ngài thị hiện tướng hảo trang nghiêm, tướng mạo giống hệt Ðức Phật, chỉ thấp chiến bại Phật tía lóng tay nhưng thôi, do đó đại bọn chúng mới ngờ rằng đó là Phật thích hợp Ca Mâu Ni sống lại.

- Thứ hai, hoài nghi đó là Ðức Phật từ phương không giống đến.

- Thứ ba, hoài nghi Tôn Giả A Nan đã chứng quả, thành Phật.

Tuy nhiên, lúc Tôn Giả A Nan vừa thốt ra bốn tiếng "Tôi nghe như vầy" thì ba nỗi hoài nghi ấy liền tan biến, không thể vướng mắc trong trái tim trí mọi người nữa.

Câu "Tôi nghe như vầy" được sử dụng bởi bốn nguyên do:

1) Dứt trừ mọi nghi ngờ (Ðoạn bọn chúng nghi);

2) Ttuân theo lời dặn dò của Ðức Phật (Tuân Phật chúc);

3) Chấm dứt mọi tranh cãi (Tức tranh luận);

Khi kết tập ghê tạng, ngài A Nan tuổi vẫn còn rất trẻ. Một người trẻ tuổi nhưng đứng ra chủ trì việc kết tập gớm tạng thì e rằng những bậc Trưởng Lão như Tôn Giả Ca Diếp, Kiều Trần Như, Tu Bồ Ðề sẽ nói: "Ông còn trẻ người non dạ như thế thì đã tất cả kinh nghiệm, kiến thức gì đâu cơ mà đòi kết tập khiếp điển?"

Nếu Ngài A Nan nói khiếp điển là do chính Ngài tự viết ra thì sẽ không tránh khỏi sự tranh luận: "Những điều ông nói hoàn toàn không đúng, Ðức Phật không hề nói như vậy!" Nhưng khi Ngài A Nan tuyên bố "Tôi nghe như vầy," thì mọi người đều ko tranh cãi; bởi vì sao? bởi bốn chữ ấy ngụ ý rằng tất cả những gì Ngài A Nan sắp sửa tâm sự chỉ là tuyên thuyết lại những điều mà bao gồm Ngài đã được nghe từ kim khẩu của Ðức Phật, chứ hoàn toàn không phải do Ngài bịa đặt; nhờ thế mà chấm dứt mọi tranh luận!

4) Để không giống biệt với ngoại đạo (Dị ngoại đạo): . Lý thuyết mà những Luận Sư ngoại đạo thường dùng là: "Tất cả vạn pháp của thế gian đều không kế bên hai chữ "hữu (có), vô (không)"."

Nếu nói "có," tức là vạn pháp đều hiện hữu; còn nói "không," tức là vạn pháp đều ko hiện hữu. Bởi họ mang đến rằng hết thảy những pháp đều nằm trọn trong một chữ "có" và một chữ "không," bắt buộc kinh điển ngoại đạo cần sử dụng hai chữ "A, Hạ" làm mở đầu cho văn kinh. "A" tất cả nghĩa là "không", cùng "hạ" nghĩa là "có".

Do đó, nhằm phân biệt với ngoại đạo, Ðức Phật dạy phải cần sử dụng bốn chữ "Tôi nghe như vầy" để mở đầu đến văn kinh, ý nói rằng: "Chính tôi, A Nan, từng được nghe Phật nói Pháp như thế này".

Phàm khiếp điển bởi vì Phật thuyết đều hội đủ sáu điểm để thành tựu cho toàn Kinh, gọi là Sáu loại Thành Tựu (Lục Chủng Thành Tựu):

1) Tin cậy(Tín). "Như vầy" biểu thị Tín thành tựu.

2) Nghe (Văn). "Tôi nghe" biểu thị Văn thành tựu. Bởi vì sao ko nói "tai nghe" nhưng mà lại nói là "tôi nghe"? vị "tôi" là từ tổng xưng đến một thân thể, vì vậy dùng "tôi" để tiêu biểu mang lại cả sáu căn.

3) Thời điểm (Thời). "Một thuở nọ" (nhất thời) biểu thị Thời thành tựu. Tại sao ko nói rõ là Phật thuyết Pháp vào ngày nào, tháng nào, năm nào, cơ mà chỉ nói chung chung là "một thuở nọ"? Bởi do quốc tế lịch số ko đồng nhất - bao gồm khi nơi này là mon chạp thì nơi không giống lại đang là mon hai, ở nước nọ là tháng giêng thì ở nước cơ lại đang là tháng ba hoặc mon tư... - vì thế trong ghê điển của Phật chỉ nói là "một thuở nọ" mà thôi. Gồm một thời điểm như thế này, thì đây là Thời thành tựu.

4) Chủ. "Ðức Phật" biểu thị Chủ thành tựu. Phật thì tự giác, giác tha, giác hạnh viên mãn. Bởi tam giác viên mãn, vạn đức đủ đầy, yêu cầu gọi là "Phật". "Ðức Phật" này đó là Ðức Phật yêu thích Ca Mâu Ni, Giáo Chủ cõi Ta Bà.

Thật ra, Ðức Phật ưa thích Ca Mâu Ni đã thành Phật từ vô lượng kiếp về trước; nhưng vì nhận thấy bọn chúng sanh ở cõi Ta Bà - phái mạnh Thiệm Bộ Châu - cơ duyên đã thành thục, cho nên Ngài đến thị hiện thành Phật, hầu khiến tất cả bọn chúng sanh cũng đều thành Phật, thoát khỏi sanh tử. Giáo pháp mà lại Ðức Phật thuyết giảng đều là chân thật, không hư dối, tất cả bọn chúng sanh chúng ta cần phải trân trọng thọ lãnh. Nếu chúng ta xem những lời giáo huấn của Ðức Phật như"gió thoảng qua tai," vào tai này rồi ra tai kia, ắt sẽ ko được chút lợi ích làm sao cả. Do đó, bọn họ cần phải thực sự áp dụng, chân chánh thực hành đúng theo giáo pháp, không được tất cả một mảy may hư dối dù nhỏ như đường tơ kẽ tóc - nhất định phải trọn vẹn chân thật.

5) Nơi chốn (Xứ). "Cung trời Ðao Lợi" biểu thị Xứ thành tựu.

Ðức Phật thích hợp Ca Mâu Ni lên cõi trời Ðao Lợi là để độ thân mẫu. Sau khi Phật ra đời được bảy ngày, thì thân mẫu của Phật là Ma domain authority Phu Nhân qua đời cùng sau đó được sanh lên cõi trời Ðao Lợi. "Ma Da" (Maya) là tiếng Phạn, china dịch là "Ðại Thuật", cùng cũng là "Huyễn". Thánh Mẫu Ma domain authority từng là mẹ của nghìn đức Phật vào thời quá khứ, là đấng sanh thành của tất cả chư Phật xuất thế.

Thánh Mẫu có tác dụng mẹ của Ðức Phật, đến khi Ðức Phật thành Phật lại đi thuyết pháp để độ Thánh Mẫu - đây gồm thể ví như một vở tuồng ở nhân gian chúng ta vậy. Thế gian này, nếu quý vị hiểu rõ thì sẽ thấy tất cả đều giống như một vở kịch, mà các tình tiết, các màn diễn trong đó đều thể hiện chân đế của cuộc đời, một thứ đạo lý của nhân sinh. Nếu thấu suốt được một đạo lý này, thì quý vị cũng sẽ thông hiểu được chân lý kia. đến nên, những kẻ không hiểu mà lại xem kịch thì chỉ thấy các tình tiết diễn tiến cùng những cảm xúc vui buồn tan hợp, hoặc vui mừng, đau đớn, xót xa, sợ sệt, yêu thương thương, ganh ghét, thù hận, mong cầu... Của vở kịch. Còn người sáng suốt, từng trải thì sao? Họ biết rằng đó chỉ là một vở kịch và tất cả vốn như huyễn như hóa - đời người chẳng qua là như thế mà thôi! ghê Kim Cang tất cả dạy:

"Tất cả pháp hữu vi,

Như mộng huyễn, bọt nước,

Như sương mai, điện chớp,

Nên tiệm tưởng như vậy."

Thế nên, việc giáo hóa chúng sanh đối với Phật cũng là Du Hý Tam Muội, Phật không xem đó là điều đáng kể. Phật không như phàm phu bọn họ - chấp đông chấp tây, chấp nam giới chấp bắc, chấp bên trên chấp dưới, ko thấy được tất cả đều là viên dung vô ngại. Kỳ thực, mọi cảnh giới chẳng qua đều là giả dối, ko thật; nếu quý vị không có được ánh nhìn như vậy, tức là còn chấp trước.

6) Chúng. "Vì Thánh Mẫu nhưng thuyết pháp" biểu thị bọn chúng thành tựu.

Phật Mẫu Ma domain authority Phu Nhân là mẹ của cả ngàn đức Phật; cùng mỗi đức Phật sau khoản thời gian thành Phật đều lên cõi trời Ðao Lợi thuyết Pháp cho mẫu thân nghe.

Phật thuyết Pháp cần phải gồm Luân Vương (tức Chuyển Luân Thánh Vương) hoặc Ðế phù hợp đến thỉnh Pháp; thế thì lần này Ðức Phật yêu thích Ca Mâu Ni lên cõi trời Ðao Lợi thuyết Pháp, là vì ai cung thỉnh? Ðó là vì thân phụ của Phật cung thỉnh. Thân phụ của Phật, tức Luân Vương, nói với Phật rằng: "Xin Phật hãy đến cõi trời Ðao Lợi thuyết Pháp để cứu độ Phật Mẫu". Ðây là Luân Vương thỉnh cầu Ðức Phật thích Ca Mâu Ni thuyết Pháp.

Cũng gồm sách chép là vì Ðế Thích, thiên chủ cõi trời Ðao Lợi, thỉnh Pháp. Ngài vốn là cô bé nghèo tu sửa tháp miếu thuở xưa, và nhờ công đức ấy nhưng được làm Thiên Chủ Ðế Thích. Nhân biết được thân mẫu của Ðức Phật cũng ở cõi trời Ðao Lợi, Ðế thích bèn thỉnh Phật đến đó thuyết Pháp. Gồm sách thì chép như vậy; song, bất luận thế nào, nói tóm lại là Phật thuyết Pháp thì phải có người thỉnh Pháp.

Ðức Phật say đắm Ca Mâu Ni thuyết pháp gì mang lại Phật Mẫu nghe? Phật thuyết kinh Ðịa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện, một giáo pháp về hiếu đạo.

Chúng ta, ai ai cũng phải hiếu thảo với phụ vương mẹ; bởi vì sao? Vì thân phụ mẹ là gốc rễ của bé người - chúng ta hiếu thảo với phụ vương mẹ thì cũng giống như tự chăm bón, vun bồi mẫu gốc của bao gồm mình vậy. Cho nên, kẻ bất hiếu thì tương lai chắc chắn chẳng gồm triển vọng gì. Người biết hiếu thảo với thân phụ mẹ, tức là biết chăm sóc, bồi đắp gốc rễ của mình mang lại vững chắc, thì tiền đồ nhất định sẽ huy hoàng, xán lạn. Tất cả câu:

Bổn cố bỏ ra vinh, căn thâm diệp mậu.

(Gốc vững cành nhiều, rễ sâu lá tốt.)

Nghĩa là chiếc gốc mà được vun phân tưới nước, chăm sóc kỹ lưỡng thì cây sẽ đâm chồi nẩy lộc; rễ mà dính sâu vào đất thì cành cây sẽ sum xuê, tươi tốt.

Như vậy, Ðức Phật mê thích Ca Mâu Ni bởi vì mẹ nhưng tuyên thuyết giáo pháp về hiếu đạo này. Và, phần tiếp theo sau là các đạo lý mà lại Ðức Phật mê say Ca Mâu Ni thuyết giảng mang lại Thánh Mẫu nghe.

　

Kinh văn:

Lúc ấy, quan yếu nói hết cần yếu nói không còn tất cả chư Phật và Ðại Bồ Tát Ma Ha Tát vào vô lượng thế giới ở mười phương đều đến hội họp...

Lược giảng:

"Vô lượng thế giới ở mười phương" là thuộc về Y Báo; "không thể nói hết cần yếu nói hết tất cả chư Phật cùng Ðại Bồ Tát Ma Ha Tát" là Chánh Báo. "Người" là Chánh Báo, "thế giới" là Y Báo - đó gọi là "Y, Chánh Nhị Báo."

"Lúc ấy" (nhĩ thời) tức là đương thời, thời điểm bấy giờ. Ni tôi cần sử dụng năm thứ thời điểm để giảng, vì tất cả năm phương pháp giải đam mê từ ngữ "lúc ấy" này:

1) thời gian muốn nói (dục thuyết thời), lúc đương nói (chánh thuyết thời), thời điểm nói chấm dứt (dĩ thuyết thời). "Lúc ấy" tức là chỉ mang lại thời điểm cơ mà Phật bằng lòng thuyết Pháp, muốn nói Pháp. "Lúc ấy" lại là đúng ngay lúc Phật muốn thuyết thứ Pháp về hiếu đạo; và"lúc ấy" cũng chính là khi Phật đã nói hoàn thành Pháp hiếu đạo đó. Ðây là phương pháp giải đam mê thứ nhất về từ "lúc ấy."

2) lúc phá ngoại đạo. Những pháp mà lại hàng ngoại đạo nói thì không tồn tại quá khứ, cũng chẳng gồm hiện tại hoặc vị lai; mà chỉ nói một bí quyết chung chung, rất mơ hồ. Cho nên, bây giờ đã đến cơ hội Phật thuyết thứ Pháp có đủ tía thời thừa khứ, hiện tại cùng vị lai để đả phá ngoại đạo. Ðây là ý nghĩa thứ nhị của từ ngữ "lúc ấy."

3) thời điểm gieo hạt (hạ chủng thời). Gieo hạt tức là vùi hạt giống xuống dưới đất. Gồm gieo hạt tất sẽ có những lúc thu hoạch, chín muồi. Sau thời điểm chín muồi thì thế nào? Thì đến "giải thoát thời" - tức là thời gian được giải thoát. Ðây cũng là một hàm nghĩa của từ ngữ "lúc ấy."

"Lúc gieo hạt" cũng bao gồm nghĩa là dịp chưa trồng thiện căn, trọn vẹn không gồm căn lành. Như trường hợp của lão ông nọ - ông vốn muốn xuất gia nhưng khi những bậc A La Hán quán liền kề thấy rằng trong tám vạn đại kiếp ông ta ko hề trồng được một mảy may thiện căn như thế nào cả, bèn khước từ, không chịu thâu nạp ông ta vào sản phẩm ngũ xuất gia. Có câu:

Mạc đạo xuất gia giản dị đắc,

Giai nhân lũy cố kỉnh chủng nhân tình Ðề.

(Chớ bảo xuất gia là chuyện dễ,

Ấy vì nhiều kiếp trồng Bồ Ðề.)

Vì vậy, những người đời này hiện đã xuất gia ắt hẳn trong tám vạn kiếp về trước đã gồm gieo trồng thiện căn rồi, đề xuất nay mới được như thế. Chớ phải cho rằng việc xuất gia là tùy tiện, dễ dàng.

Ðối với những người đến nay vẫn chưa hề trồng thiện căn, Phật dạy họ trồng thiện căn. Ðối với những ai chưa biết niệm Phật thì Phật dạy họ niệm Phật, chưa biết trì Chú thì dạy họ trì Chú; bởi đó cũng là trồng thiện căn, gieo hạt giống tốt lành. Ðã gieo hạt, đã có trồng thiện căn rồi, thì sẽ tất cả sự nẩy mầm, tăng trưởng; với sau đó sẽ đến giai đoạn thành thục, chín muồi. Như làm ruộng chẳng hạn, ngày xuân gieo mạ thì sang ngày thu gặt hái, tức là bước quý phái giai đoạn chín muồi. Mặc dù nhiên, nếu lúa chín rồi mà lại không kịp thời gặt hái, để mãi xung quanh đồng ruộng, thì cũng chẳng có lợi lợi gì. Thu hoạch được lúa thóc, đem hoa lợi về - đó gọi là đạt được sự giải thoát vậy.

Ðây là ngụ ý rằng những người chưa trồng thiện căn thì nên chăm chỉ gieo trồng thiện căn; còn những người đã trồng thiện căn thì cần cố gắng tu hành, xuất gia làm cho Tăng, Ni. Làm Tăng, Ni thuần thục rồi thì phải thành Phật, phải chứng quả vị - chứng quả vị là được giải thoát.

Thế nên, quý vị nghe giảng kinh, chớ buộc phải nói rằng: "Tôi nghe nhị lần rồi, không cần nghe thêm nữa!" Quý vị nghe càng nhiều thì sẽ càng biết được nhiều vấn đề, nếu không nghe nhiều thì kiến thức sẽ không tăng trưởng với không lãnh hội được tri thức của Phật Học.

4) Thời điểm của chánh sư - vị Thầy chân chánh. Muốn học Phật Pháp thì cần phải có bậc Thầy chân chánh (chánh sư), với giáo pháp chân chánh (chánh giáo) và sự học tập chân chánh (chánh học). Nếu quý vị không học tập một biện pháp chân chánh, nghiêm túc, thì dù có gặp được chánh giáo cũng chẳng ích lợi gì. Lại nữa, nếu quý vị gặp được chánh giáo cùng quý vị cũng có lòng muốn học hành đàng hoàng, chăm chỉ, nhưng không có một vị Thầy chân chánh hiểu rõ Phật Pháp hướng dẫn cho, thì quý vị cũng ko học tập gì được. Cho nên, "lúc ấy" cũng gồm nghĩa là thời điểm hội đủ chánh sư, chánh giáo, chánh học.

5) "Lúc ấy" là thời điểm Phật bằng lòng thuyết Pháp, đồng thời cũng là lúc chúng sanh muốn nghe Pháp. Sự nghe Pháp cùng thuyết Pháp xảy ra cùng một lúc, cơ duyên giáo hóa tương ưng, không cao không thấp, chẳng sâu chẳng cạn. Phật thuyết pháp nào thì gồm chúng sanh ưa thích hợp với giáo pháp đó đến nghe. Ðây gọi là "Phật muốn thuyết, bọn chúng sanh muốn nghe" - say mê hợp với căn cơ mỗi người, không có sự cao thấp.

Trên đây là năm ý nghĩa của từ ngữ"lúc ấy." bắt lại, trong bộ tởm này:

- "như vầy" là Tín thành tựu,

- "tôi nghe" là Văn thành tựu,

- "một thuở nọ" là Thời thành tựu,

- "Phật" là Chủ thành tựu,

- "cung trời Ðao Lợi" là Xứ thành tựu,

- "vì Thánh Mẫu nhưng thuyết pháp" là bọn chúng thành tựu.

Tuy nói rằng Ðức Phật vày Phật Mẫu mà thuyết pháp, nhưng bên trên trời cũng gồm thiên bọn chúng đến nghe. Không tính ra, còn tồn tại người ở dương gian lên trời dự Pháp Hội nữa - riêng Ðức Phật là đã gồm đến một ngàn nhì trăm năm mươi vị đệ tử thường xuyên đi theo Ngài rồi. Như vậy, Nhân Ðà La Da, thiên chủ cõi trời Ðao Lợi, có tác dụng Hộ Pháp Chủ, tức là trai chủ thỉnh pháp. Tuy nói Ðức Phật "vì Thánh Mẫu cơ mà thuyết pháp," nhưng thật ra cũng là thuyết pháp cho toàn thể đại chúng; vì đó, câu này là tiêu biểu cho việc đó thành tựu.

Vậy, trên đây là Sáu nhiều loại Lục Chủng (Lục Chủng Thành Tựu).

Lúc ấy, không thể nói hết thiết yếu nói hết tất cả chư Phật với Ðại Bồ Tát Ma Ha Tát... "không thể nói hết" tức là nói ko xuể, kể không xiết, không tồn tại đủ ngôn từ để diễn đạt. "Ma Ha Tát" là bậc Ðại Bồ Tát trong sản phẩm Bồ Tát, là những chúng sanh có Ðạo vai trung phong rộng lớn. Dịp bấy giờ, tất cả vô số kể chư Phật và chư Ðại Bồ Tát, đông đảo đến không thể nói được là bao nhiêu, từ trong vô lượng thế giới ở mười phương, tận cùng hư không cùng khắp Pháp Giới, đều đến hội họp tại cung trời Ðao Lợi.

Quý vị xem, lúc Phật thuyết ghê Ðịa Tạng, mười phương chư Phật với chư Ðại Bồ Tát đều tề tựu lắng nghe, thế thì hạng phàm phu họ càng cần phải đến tụ họp để nghe Pháp hơn nữa!

Hiện nay chúng ta khai đàn giảng kinh Ðịa Tạng tại đạo tràng này, thì mười phương chư Phật với chư Bồ Tát cũng tựu về nơi đây. Nếu gồm Phật Nhãn, quý vị sẽ thấy được vô lượng vô biên, không thể như thế nào đếm xuể chư Phật cùng chư Ðại Bồ Tát từ khắp mười phương đến đây để hộ trì Pháp Hội giảng ghê này.

Xem thêm: Thế Giới Ma Cà Rồng

　

Kinh văn:

... Tán thán Ðức Phật say đắm Ca Mâu Ni tất cả thể ở vào đời ác Ngũ Trược mà lại hiện sức Ðại Trí Huệ, Thần Thông không thể nghĩ bàn...

Lược giảng:

Tất cả chư Phật cùng Ðại Bồ Tát vào mười phương đều đến cung trời Ðao Lợi cùng tất cả các ngài cùng tán thán Ðức Phật yêu thích Ca Mâu Ni.

"Tán" là xưng tán;"thán" là thán thưởng - "tán thán" tất cả nghĩa là tấm tắc khen ngợi, hết lời ca tụng.

"Thích Ca Mâu Ni" là tiếng Phạn."Thích Ca Mâu Ni" là tên riêng - "Thích Ca" là họ và"Mâu Ni" là tên gọi - còn"Phật" là tên chung. Tất cả Ðức Phật đều được tôn xưng là"Phật," nhưng mỗi Ðức Phật đều tất cả một danh hiệu riêng rẽ biệt (biệt danh)."Thích Ca" tất cả nghĩa là"năng nhân," ngụ ý rằng Ngài bao gồm năng lực cần sử dụng đức nhân từ để phổ độ tất cả chúng sanh."Mâu Ni" tức là"tịch mặc," ngụ ý"bất động.""Tịch" là tịch tĩnh,"mặc" là mặc nhiên - "tịch tĩnh mặc nhiên" đó là trạng thái tĩnh lặng, không tồn tại âm thanh, chẳng còn mùi vị. Vào Nho Giáo tất cả câu:

"Chí ư tĩnh, vô dĩ phục gia hề! Vô thanh, vô khứu."

(Ðến chỗ tột cùng của tĩnh lặng, không thêm được nữa! ko âm thanh, chẳng mùi hương vị.)

Âm thanh ko còn, mùi hương vị cũng hết - đây đó là lúc bé người đạt đến bản thể tịch nhiên bất động."Tịch nhiên bất động" chính là Ðịnh;"năng nhân" chính là Huệ.

Vì sao Phật gồm thể sử dụng lòng nhân từ để tế độ bọn chúng sanh? Bởi vày Phật bao gồm trí huệ."Năng nhân" cũng tất cả nghĩa là tùy duyên;"tịch mặc" cũng chính là bất biến. Ðức Phật thì thường bất biến, song cũng luôn tùy duyên; tuy luôn luôn tùy duyên, nhưng vẫn thường bất biến. Mặc mặc dù ở vào Ðịnh tịch nhiên bất động, Phật vẫn bao gồm thể cảm thông linh ứng. Cho nên vì thế nói:

"Nhất thiết chúng sanh nhược can chủng tâm, Như Lai tất tri tất kiến."

(Mọi tâm tưởng của chúng sanh, Phật đều gồm thể thấy, nghe cùng rõ biết.)

Mọi vai trung phong tưởng của chúng sanh, bất luận nhiều xuất xắc ít, Phật đều tất cả thể thấy, nghe và rõ biết tất cả. Bởi vì sao Phật gồm thể thấy biết tất cả? chính là nhờ"năng nhân, tịch mặc." Bởi Ðức Phật có thể"năng nhân" phải Ngài thấy rõ được tất cả; cùng nhờ gồm thể"tịch mặc" cần Phật thấu suốt hết mọi sự. Vày đó, quý vị đừng lầm tưởng rằng không một ai hay biết những việc bản thân làm, bởi Phật tất cả thể thấy biết tất cả.

Chúng ta tu Ðạo, hễ trong thâm tâm có một phần chân thành thì sẽ được một phần cảm ứng, bao gồm mười phần tình thật thì sẽ được mười phần cảm ứng. Nếu tâm quý vị tất cả trăm nghìn vạn ức phần chân thành, thì Ðức Phật đam mê Ca Mâu Ni cho dù đang ở vị trí"bổn giác tịch nhiên bất động," cũng bao gồm thể cảm thông linh ứng mà hỗ trợ cho quý vị được toại nguyện, khiến mang đến quý vị được sớm thành tựu Ðạo nghiệp.

Trên đây là ý nghĩa của bốn chữ"Thích Ca Mâu Ni."

"Phật" là gọi tắt từ chữ"Phật Ðà Da," với vốn là tiếng Phạn. Vậy thì Phật là người như thế nào? Phật đó là một bậc Ðại Giác Ngộ. Phật có đủ Tự Giác, Giác Tha, Giác Hạnh viên mãn - bởi Ngài là"Tam Giác viên mãn, vạn đức đủ đầy" đề xuất được thành Phật. Cũng tất cả thể nói Tam Giác tức là Thủy Giác, Bổn Giác với Cứu Cánh Giác - tía loại giác ngộ này đều trọn vẹn viên mãn nên được thành Phật. Nếu chúng ta có thể y theo giáo pháp của Phật nhưng chân chánh tu hành, thì họ cũng sẽ đạt được loại giác ngộ với quả vị này. Ðức Phật ưa thích Ca Mâu Ni từng dạy:

"Nhất thiết bọn chúng sanh giai kham tác Phật!"

(Tất cả chúng sanh đều có thể làm Phật!)

Vì sao hết thảy chúng sanh đều gồm thể thành Phật? Bởi bởi vì tất cả chúng sanh đều có Phật tánh! đến nên, chỉ cần chịu cố gắng, nỗ l